Dekoracja futryn z drewna – ościeżnice

Okleinowane drzwi, które są dziś powszechnie stosowane, osadza się w znormalizowanych ościeżnicach metalowych (najczęściej stosowane) lub drewnianych. Ościeżnice z drewna po obmurowaniu, otynkowaniu i ewentualnie wymalowaniu można wyłożyć materiałem podobnym do okleiny przyklejonej na drzwiach.

Już w trakcie murowania pionową ościeżnicę należy zabezpieczyć przed wypaczeniem (wygięcie do wewnątrz drzwi). Dlatego w połowie wysokości dobrze jest umieścić wkręt z płaskim łbem o średnicy 10 mm i długości 100—150 mm, który stanowić będzie dobrą kotwę. Jest to zabieg konieczny wówczas, gdy ościeżnice są wyrabiane z bali, których grubość po ostruganiu wynosi jedynie 45 mm.

Wykładzina ościeżnicy może być zrobiona z litego drewna lub płyty okleinowanej. Przykleja się ją do ościeżnicy (rysunek).

Rysunek. Drewniane obicie ościeżnicy (przekrój): 1 — ślepa okładzina, 2 — ościeże, 3 — ościeżnica, 4 — wykładzina.

Obróbkę desek wykładziny należy przeprowadzić przed przycięciem ich na odpowiedni wymiar. Najpierw przerzyna się deski ukośnie, a dopiero potem prostopadle, dokładnie wg wymiarów. Zaleca się by części już wykonane przyłożyć do ościeżnicy i zamocować je ściskami stolarskimi, aby pozostałe elementy wykładziny można było dopasować bez jakichkolwiek szczelin i niedokładności.

Wykończenie powierzchni należy wykonać przed montażem elementów. Poziome ułożenie lakierowanych desek gwarantuje bowiem wysoką jakość powłoki malarskiej. Przy zastosowaniu matowego lakieru syntetycznego lub lakieru nitro montaż można rozpocząć po 48 godz. od nakładania ostatniej powłoki. Lakier epoksydowy utwardza się aż 4—6 dni. Długi okres utwardzania lakieru jest niezbędny, ponieważ przy montażu używa się ścisków z podkładkami, które mogłyby się odcisnąć na słabo wyschniętej powłoce lakierowej.

Montaż wykładziny rozpoczyna się od górnego ościeża. Po przycięciu i dopasowaniu deski między pionowymi ościeżnicami zaraz się ją przykleja. Do tego celu najlepiej użyć kleju wikol. Nanosi się go w kilku miejscach punktowo (około 15 cm²). Powlekanie całej powierzchni jest zbyteczne, a ponadto może spowodować skręcenie deski.

Rysunek. Sposoby dociskania przyklejanej wykładziny ościeża drzwi: a) docisk górnego ościeża, b) jednoczesny docisk obu bocznych ościeży: 1 — ościeża, 2 — podkładki, 3 — rozpory.

Deskę do górnego ościeża dociska się przez podkładkę rozporami (rys. a). Po 20 —30 min. rozpory można usunąć i w podobny sposób przykleić do ościeża deski pionowe (rys. b). Przy osadzaniu desek ościeża należy dokładnie zlicować boki z futryną. Ponieważ absolutne zlicowanie szerokości jest praktycznie niemożliwe, należy deski do wykładania ościeżnicy wykonać o około 0,5 mm szersze od futryny. W ten sposób zapobiegnie się powstaniu szczeliny między okładziną ościeża i boku ościeżnicy.

Boczne wykładziny klei się również punktowo. Do ściśnięcia klejonych elementów używa się ścisków stolarskich (rysunek).

Rysunek. Docisk wykładziny ościeżnicy drzwiowej ściskami stolarskimi przez okres utwardzania kleju (montaż bez użycia wkrętów i gwoździ).

Można przyklejać obie strony na raz, lub najpierw jedną, a potem drugą. Ten drugi sposób jest prostszy. Próg przycina się i montuje na końcu, już po montażu drzwi.