W Polsce występują wszystkie surowce potrzebne do tworzenia zestawu szklarskiego.
Do surowców podstawowych zalicza się: piasek, sodę (topniki), wapień (stabilizator).
Piasek – (głównie dwutlenek krzemu SiO2) — składnik naturalny, szkłotwórczy, stanowi ok. 3/4 całej masy szklanej. Wzrost zawartości SiO2 przyczynia się do wzrostu odporności chemicznej. Oprócz krzemionki, w piasku szklarskim mogą występować jako zanieczyszczenia tlenki żelaza(III) (Fe2O3), glinu (Al2O3), tytanu (TiO2), które wpływają na właściwości szkła. Przy doborze piasku, jako surowca dla przemysłu szklarskiego, zwraca się uwagę na skład chemiczny, jego uziar-nienie, zanieczyszczenie mechaniczne.
Soda (topnik):
• węglan sodu (Na2CO3) jest to surowiec sztuczny, otrzymywany z soli kamiennej (NaCl) w obecności amoniaku (NH3); węglan sodu
rozkłada się na dwutlenek węgla (CO2) i tlenek sodu (Na2O), który obniża temperaturę topnienia krzemionki i ma wpływ na właściwości szkła;
• węglan potasu (K2CO3), rozkładając się tworzy dwutlenek węgla i tlenek potasu (K2O); tlenek ten spełnia podobną rolę w zestawie szklarskim, jak tlenek sodu.
Wapień (stabilizator) — węglan wapnia (CaCO3), czyli kamień wapienny w określonej temperaturze rozkłada się na dwutlenek węgla (CO2) i tlenek wapnia (CaO). Tlenek wapnia zapobiega rozpuszczaniu się szkła w wodzie, wpływa na zwiększenie połysku i wytrzymałości, uodparnia na działanie czynników atmosferycznych. Oprócz węglanu wapnia jako stabilizatora używa się często minii ołowianej (2 PbO • PbO2). Ten podwójny tlenek ołowiu przyczynia się do wzrostu współczynnika załamania światła.
W zależności od rodzaju i zastosowania szkła oraz ze względu na utrzymanie odpowiednich warunków przebiegu procesu technologicznego, oprócz wymienionych surowców podstawowych stosuje się:
• tlenek boru (B2O3) — obniża temperaturę wytopu szkła i służy do wytwarzania szkieł technicznych;
• dwutlenek cyrkonu (ZrO2) — zwiększa oporność chemiczną, zwiększa współczynnik załamania światła, jest dodawany do szkieł optycznych i technicznych;
• tlenek litu (Li2O) — obniża znacznie temperaturę topnienia zestawu szklarskiego, zwiększa odporność szkła na zmiany temperatury i ma zastosowanie do produkcji szkieł technicznych.
Do surowców pomocniczych zalicza się m.in. środki klarujące, surowce barwiące oraz surowce mącące szkło.
Środki klarujące to: saletra (azotan sodu lub potasu), arszenik, siarczan sodu, związki chloru i fluoru. Za pomocą tych związków usuwa się z masy szklanej pęcherzyki gazów, jeden z produktów reakcji chemicznych, zachodzących podczas procesu technologicznego.
Surowce barwiące, np.:
• związki manganu (Mn) i niklu (Ni) barwią szkło na fioletowo;
• związki kobaltu (Co) i miedzi (Cu) barwią na niebiesko;
• związki żelaza (Fe) i chromu (Cr) barwią na zielono;
• związki siarki (S), żelaza (Fe) z dodatkiem manganu, kadmu (Cd) i srebra (Ag) barwią na żółto i brązowo,
• związki miedzi, złota i selenu barwią na czerwono.
Surowce mącące szkło to związki fluoru. Powodują one powstawanie zawiesiny rozpraszającej światło; wówczas szkło jest nieprzezroczyste, mleczne.
Ponadto surowcem szklarskim jest stłuczka szklana, powstająca jako materiał odpadowy podczas procesu technologicznego, jak również pozyskuje się ją w wyniku zbiórki zużytych opakowań szklanych. Dodatek stłuczki szklanej do zestawu szklarskiego przede wszystkim obniża koszty produkcji, przyspiesza topnienie surowców, a także przyczynia się do ochrony środowiska.