Porcelit – Fajans – Kamionka

Porcelit

Porcelit to tworzywo zaliczane do ceramiki szlachetnej, o właściwościach pośrednich między porcelaną a fajansem. Otrzymuje się go z gorszych gatunków i znacznie mniejszej ilości (procentowo) kaolinu. Temperatura wypalania porcelitu w piecach ceramicznych jest nieco niższa niż w przypadku porcelany. Wyroby są najczęściej szkliwione, o barwie białej lub jasnokremowej. Są nieprzeświecalne lub tylko nieznacznie przepuszczają promienie światła, ich nasiąkliwość może dochodzić do 4%. Porcelit twardością prawie dorównuje porcelanie, ale jest mniej kruchy. Zastosowanie porcelitu jest różnorodne, podobnie jak porcelany.

Fajans

Fajans jest to tworzywo otrzymywane z białej gliny, bardziej rozpowszechnionej niż kaolin. Fajans twardy zawiera dodatki kwarcu i skalenia, natomiast fajans miękki gorsze gatunkowo gliny z dodatkiem wapnia lub kredy. Wyroby są najczęściej dwukrotnie wypalane w temperaturze ok. 1200°C i szkliwione. Mają barwę jasnoszarą lub szaro-kremową, o czerepie porowatym. Nasiąkliwość fajansu osiąga 10- 14%, jest on całkowicie nieprzeświecalny. Wyroby po uderzeniu wydają głuchy dźwięk. Charakteryzują się małą wytrzymałością mechaniczną i łatwo się rysują. Na szkliwie wyrobów może powstawać siateczka pęknięć, tzw. cek (wada). Szkliwo fajansowe różni się od czerepu wyrobu współczynnikiem rozszerzalności. Przez to dobór odpowiedniej polewy przysparza wielu trudności, gdyż użycie szkliwa 0 mało podobnym współczynniku powoduje powstanie pęknięć włosowatych. Z fajansu twardego produkuje się: nakrycia stołowe, płytki okładzinowe na ściany, wyroby techniczne i sanitarne, np. umywalki, zlewy itp.

Kamionka

Kamionkę otrzymuje się najczęściej z glin ogniotrwałych z dodatkiem skalenia i niewielkich ilości kaolinu. Jest barwy białej, szarej lub brązowej, właściwościami najbardziej przypomina porcelit. Kamionka jest twarda, lekka, nasiąkliwa (do 8%), odporna na działanie zasad i kwasów. Wykazuje nawet większą odporność na kwasy niż porcelana. Przy uderzeniu wydaje dźwięk mocny i dość niski, ale dźwięczny. Kamionka ma zastosowanie do produkcji wyrobów użytku domowego, dekoracyjnych, płytek terakotowych (płytki podłogowe i ścienne), stanowi jeden z najlepszych materiałów kwaso- i zasadoodpornych, kanalizacyjnych i sanitarnych.