Charakterystyka szkła gospodarczego

Charakterystyka szkła gospodarczego.

Szkło gospodarcze obejmuje bardzo bogaty asortyment, m.in.: szkło stołowe, galanteryjne, kryształowe, lustra, termosy i szkło żaroodporne. Są to wyroby o różnych kształtach, rozmiarach i barwie. Mogą być zdobione lub gładkie, cienkościenne bądź bardzo grube, w zależności od panujących trendów mody. Najważniejszymi miernikami jakości szkła, a szczególnie szkła stołowego, są właściwości optyczne i gładkość powierzchni (higieniczność użytkowania). Szkło gospodarcze może być formowane ręcznie, automatycznie, za pomocą wydmuchiwania albo wytłaczania.

W sprzedaży znajdują się wyroby pojedyncze, w kompletach lub zestawach. Komplety składają się z grupy wyrobów funkcjonalnie związanych z przeznaczeniem, o wspólnych cechach kształtu oraz ewentualnie jednakowym sposobie i wzorze zdobienia, np. komplet szklany do ciast, do kompotów. Zestaw zaś to zbiór kilku kompletów o różnym przeznaczeniu, często uzupełniany pojedynczymi wyrobami, które łączą wspólne cechy, jak: barwa, kształty, zdobienie. Asortyment wyrobów gospodarczych ze szkła podano w tabeli.

Grupa wyrobów Asortyment
Naczynia stołowe do jedzenia i picia szklanki, spodki, kufle do piwa, filiżanki, talerzyki, kompotierki, kieliszki, naczynia do lodu, dzbanki, karafki
Naczynia kuchenne do przygotowywania potraw naczynia do przypraw, powideł, maselnice, cukiernice, wyciskaczke cytryn, tarki do owoców i warzyw, tacki, tortownice, klosze do owoców i serów
Pomocnicze naczynia stołowe serwetniki, świeczniki, popielnice
Wyroby do ozdabiania pomieszczeń i artystyczne wazony, puchary, figurki, koszyczki

 Do wyrobów ze szkła stołowego zalicza się: szklanki, spodki, kieliszki, talerzyki, kompotierki, dzbanki, karafki, kufle do piwa, filiżanki, naczynia do lodu.

Do najbardziej popularnych należą szklanki ze spodkami i ich komplety na 6 lub 12 osób. Szklanki otrzymuje się ze szkła sodowo-wapniowego lub potasowo-wapniowego, formowanego przez prasowanie albo dmuchanie. Mogą być nie zdobione lub zdobione, różnej grubości i wielkości (objętości). Muszą być odporne na nagłe zmiany temperatury i nie powinny pękać podczas powolnego napełniania ich wodą o temperaturze ok. 95°C.

Pojemność i kształt kieliszków zależą przede wszystkim od przeznaczenia. Spośród licznego asortymentu można wyróżnić kieliszki do: likieru, wódki, koniaku, wina białego i czerwonego oraz szampana.

Część wyrobów szkła gospodarczego jest produkowana ze szkła kryształowego o bardzo dobrych właściwościach optycznych, a zwłaszcza dużej przezroczystości i wysokim współczynniku załamania światła. Wyroby te są bardzo często bogato zdobione metodą rzeźbienia i rytowania. Wykonane w szkle żłobiny o określonych rozmiarach, różnej głębokości i różnie rozmieszczone względem siebie tworzą wzory i kompozycje dekoracyjne. Pracochłonność i rodzaj zdobienia są ujęte w tzw. klasy dekoracji (dla dekoracji szlifowanych — 6 klas, dla dekoracji malowanych — 3 klasy). Klasa I i II obejmują najprostsze szlify, natomiast wyższe klasy przypisuje się dekoracjom szlachetniejszym, potęgującym blask odbitego światła i srebrzystość połysku.

Lustra pełnią funkcje użytkowe, jak również stanowią ozdobę pomieszczeń. Są to szkła płaskie, bezbarwne, otrzymywane metodą float. Tylna strona lustra jest pokryta bardzo dokładnie azotanem srebra (AgNO3). W celu zabezpieczenia cienkiej warstewki przed zadrapaniem jest nakładana farba miniowa. Trzecią warstwę stanowi powłoka lakierowa, która chroni przed wilgocią i wpływami atmosferycznymi. Lustra produkuje się ze szkła sodowo-potasowo-wapniowego, jak również kryształowego.

Szklane naczynia kuchenne żaroodporne są przeznaczone do pieczenia lub podgrzewania potraw. Są to wyroby szklane dodatkowo hartowane.

Termosy składają się z wkładu szklanego zwykłego, obudowy z tworzyw sztucznych, rzadziej metalowej, korka i nakrętki, która służy jednocześnie jako naczynie do picia. Rozróżnia się termosy do płynów poj. 0,5 -1,0 litra i termosy do potraw. Wkładkę szklaną stanowi naczynie o podwójnych ścianach, posrebrzanych od wewnątrz, z próżnią między nimi. Szkło termosów powinno być odporne na nagłe zmiany temperatury. Przy kolejnym napełnianiu wodą o temperaturze 20, 100, 40°C wkład szklany nie powinien wykazywać śladów pęknięć.