Ceramika stołowa.
W klasyfikacji ceramiki gospodarczej można wyróżnić odpowiednie grupy, rodzaje i odmiany (tabela).
Tabela. Grupy, rodzaje, odmiany typowych wyrobów ceramicznych.
| Grupy wyrobów | Typowe wyroby | Rodzaje | Odmiany |
| Ceramika ozdobna | wyroby artystyczne, naczynia | ||
| Ceramika stołowa | zestawy, porcelana hotelowa | naczynia płaskie (talerze), naczynia drążone (imbryki, sosjerki) | dekorowane i nie dekorowane |
| Porowata ceramika domowa | filtry nawilżające | ||
| Ceramika ogrodowa | wazony, doniczki |
Ceramika stołowa jest produkowana z porcelany twardej, miękkiego porcelitu i fajansu. Spotyka się zarówno wyroby cienkościenne, jak i grubościenne. Większość naczyń ceramiki stołowej jest szkliwiona i zdobiona. Dekorację wyrobów ceramicznych stanowią elementy lub układy elementów zdobniczych. Do najczęściej stosowanych dekoracji należą:
• feston — wycięcie krawędzi wyrobu, np. w postaci ząbków;
• girlanda — ornament pasowy, biegnący wokół wyrobu, złożony z motywów kwiatowych, geometrycznych lub abstrakcyjnych; może być ona ciągła lub przerywana między motywami;
• konturowanie — podkreślenie farbą ceramiczną lub metalami szlachetnymi niektórych konturów;
• natrysk — podkreślenie powierzchni wyrobu farbą ceramiczną lub szkliwem, naniesionych pistoletem natryskowym;
• obwódka — dekoracja wykonana farbą ceramiczną lub metalami szlachetnymi przy krawędzi wyrobu, naniesiona pędzlem lub pisakiem;
• pasek — dekoracja z farby ceramicznej lub materiału szlachetnego, wykonana pędzlem;
• relif— ozdoba wklęsła lub wypukła, o charakterze płaskorzeźby;
• rozeta — ozdoba o motywach kwiatowych lub geometrycznych;
• tapeta — dekoracja złożona z elementów zdobniczych, położona na całej powierzchni wyrobu, zwarta lub luźna, z niewielkimi przerwami między poszczególnymi elementami;
• sztafaż — podkreślenie farbami ceramicznymi lub metalami szlachetnymi elementów wyrobu: ucho, uchwyt, dziobek itp.
Każdemu elementowi dekoracji jest przyporządkowana pewna liczba punktów; ich suma składa się na odpowiednią klasę. Dla wyrobów porcelanowych ustalono 23 klasy, dla porcelitowych — 15 klas, dla fajansowych — 12 klas.
Zdobienie fajansu odbiega nieco od zdobienia porcelany i porcelitu, gdyż głównie wykorzystuje się technikę malowania ręcznego lub stempla, natomiast w dekoracji przeważają duże motywy kwiatowe o jaskrawych barwach.
Wyroby ceramiczne, podobnie jak szklane, mogą być sprzedawane jako pojedyncze sztuki lub w zestawach, zwanych serwisami. W informacjach handlowych, dotyczących serwisów i kompletów ceramicznych stołowych, podaje się ich przeznaczenie, np. serwis śniadaniowy, obiadowy, dla ilu osób jest on przeznaczony, np. dla 6 lub 12 osób, oraz liczbę sztuk.
Rysunek. Asortyment serwisu obiadowego: a) talerz głęboki, b) talerz płaski, c) półmisek owalny, d) półmisek do ryb, e) salaterka okrągła, f) kartoflanka, g) sosjerka, h) solniczka, i) pieprzniczka, j) butelka do oliwy, k) butelka do octu, l) serwetnik, m) wazon.
Na rysunku przedstawiono przykład serwisu obiadowego dla 6 osób, złożonego z 25 sztuk (6/25), natomiast w tabeli podano szczegółowy opis wyrobów tworzących serwis.
| Tabela. Wykaz wyrobów, ich wymiany i liczba sztuk serwisu obiadowego (6/25) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W zestawach mogą być skompletowane jeszcze inne wyroby, spełniające oczekiwania użytkowników, np. filiżanki ze spodkami, flaczarki, bulionówki, koszyczek do chleba, waza, czajnik, dzbanek, imbryk, maselniczka, cukierniczka, chrzaniczka, tace. Firmy same ustalają asortyment i liczbę sztuk w serwisie lub komplecie, co może stać się ich tradycją.